Wiedeń zwrócił Warszawie ... Biłgoraj

Biada temu, kto napisał, że nasze miasto "szczęśliwie" powróciło do Polski. Ta zmiana z perspektywy historii okazała się niekorzystna, dlatego że w 1795 roku doszło do III rozbioru Rzeczypospolitej, a więc Biłgoraj ostatecznie znalazł się w zaborze austriackim. Powrót Biłgoraja do Rzeczypospolitej w 1776 roku należy uznać za ogromną stratę dla historii lokalnej. Skąd ten wniosek? W lipcu miałem ogromny zaszczyt uczestniczyć w ogólnopolskiej konferencji naukowej w Narolu, gdzie wykładałem na temat wpływu zaboru austriackiego na Ordynację Zamojską od 1772 do 1809 roku. Ze szczegółowością przedstawiłem słuchaczom, jak Wiedeń oddziaływał na latyfundium Zamoyskich (w tym także okolice Biłgoraja). Austriacy, po pierwsze, słynęli z niezwykłej biurokracji, toteż byli bardzo wścibscy w sprawach administracyjnych i organizacyjnych. Z tego powodu ordynat Jan Jakub Zamoyski, a następnie Andrzej Zamoyski, musieli rozbudować administrację ordynacką, gdzie zostały powołane nowe stanowiska, jak agenci czy justycjariusze. Z korzyścią dla przyszłej historii, urzędnicy ordynaccy musieli ze szczegółami złożyć dokumenty czy raporty na temat funkcjonowania Ordynacji, łącznie ze sprawami finansowymi. Po drugie, Wiedeń, w przeciwieństwie do Warszawy, wyjątkowo dbał o swoich poddanych  (mieszkańcy okolic Biłgoraja, czy samego Józefowa, Tarnogrodu, Majdanu Nowego i Starego od 1772 roku byli właśnie poddanymi cesarza). Z tego powodu, w Austrii zostało wydanych wiele patentów, które w praktyce miały ulżyć i złagodzić los chłopa w kwestii pańszczyzny. Nie należy zapomnieć, że w Rzeczypospolitej, pańszczyzna była jedną z najgorszych form poddaństwa w całej Europie - pisze Michał Kańkowski.

Cały tekst i ciekawa historia Biłgoraja tylko w Nowej Gazecie Biłgorajskiej. Papierowe wydanie od wtorku w kioskach, sklepach i punktach kolportażu w powiecie biłgorajskim.